Rozwód wiąże się z nieprzyjemnymi emocjami dla małżonków oraz ich najbliższych. Chcąc złagodzić negatywny wpływ tego wydarzenia na psychikę wymienionych osób, warto jak najwcześniej poznać możliwe scenariusze postępowania rozwodowego i przygotować się do nich. Dzięki temu można skrócić czas trwania całej sprawy, a tym samym stres wszystkich, kogo ona dotyczy. By w tym pomóc, w artykule szczegółowo odpowiadamy na pytanie, jak przygotować się do rozwodu.
Jak przygotować się do sprawy rozwodowej z pomocą adwokata?
Wspomniane wyżej emocje i stres są złym doradcą w wielu sytuacjach życiowych. Pozew o rozwód i związana z nim procedura niewątpliwie do nich należą, dlatego warto już na początku zasięgnąć pomocy adwokata lub radcy prawnego, którego specjalizacja dotyczy prawa rozwodowego. Tak jak w przypadku każdego innego procesu sądowego, postępowanie rozwodowe może okazać się skomplikowane i czasochłonne. Ponadto może obejmować trudne do zrozumienia procedury i czynności do wykonania przez powoda, wynikające z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.
Kontakt z adwokatem umożliwia napisanie pozwu rozwodowego, który nie będzie zawierał błędów, oraz zebranie odpowiednich dowodów dotyczących przyczyn rozpadu małżeństwa. Ważne jest, by z wybranym przez siebie adwokatem być w pełni szczerym, ponieważ zatajanie informacji istotnych z punktu widzenia przyczyn rozkładu pożycia małżeńskiego może działać na niekorzyść osoby wnoszącej pozew o rozwód.
Wiedza i kompetencje adwokata lub radcy prawnego będą także przydatne w ustalaniu podziału majątku, jeśli małżonkowie sami nie dojdą do porozumienia.
Przygotowanie do rozwodu – ustalenie przyczyny
W przepisach prawa rozwodowego nie istnieje zapis ustalający zbiór możliwych przyczyn wniesienia pozwu o rozwód, jednak przewidują one możliwość rozwiązania małżeństwa z powodu zupełnego i trwałego rozkładu pożycia małżeńskiego. Ustalenie przyczyny jest jednak konieczne, ponieważ powód, czyli małżonek wnoszący o rozwód, zostanie o nie zapytany podczas rozprawy. Ponadto sytuacje, które doprowadziły do rozpadu małżeństwa, są szczególnie istotne, jeśli powód stara się o otrzymanie rozwodu z orzekaniem o winie. Jego kwestia zostanie dokładniej omówiona w kolejnych sekcjach artykułu.
Przyczyny rozwodu można podzielić na:
- zawinione – np. alkoholizm lub inny nałóg, przemoc domowa, niewierność, odmowa współżycia, zaniedbywanie współmałżonka lub całej rodziny;
- niezawinione – np. choroba, niezgodność charakterów, różnica światopoglądów.
Część przyczyn może być uznana za zawinione lub niezawinione w zależności od okoliczności, które towarzyszą pożyciu małżeńskiemu. Ponadto różne powody rozpadu małżeństwa mogą występować równocześnie. Ważne pytanie, które powinna sobie zadać osoba wnosząca pozew o rozwód, to czy ona sama przyczyniła się do zaistniałej sytuacji.
Jak przygotować się do rozwodu z orzeczeniem o winie?
Winę za rozwód mogą, zgodnie z orzeczeniem sądu, ponosić oboje małżonkowie, jedno lub żadne z nich. Osoba składająca pozew rozwodowy ma prawo starać się o otrzymanie rozwodu z orzekaniem o winie męża lub żony. Wiąże się to z szeregiem konsekwencji, m.in. w kwestii opieki nad dziećmi, alimentów i kosztów sprawy sądowej.
Żeby pozew o rozwód z orzeczeniem o winie przyniósł pożądane skutki, należy skompletować dowody potwierdzające przyczynę lub przyczyny złożenia pozwu, by udowodnić winę pozwanemu. Muszą być one pozyskane zgodnie z prawem, to znaczy, że nie można np. włamać się na internetowe konta małżonka. W zależności od okoliczności, w których doszło do rozpadu małżeństwa, dowody wykazujące winę pozwanego mogą obejmować:
- zeznania świadków, którymi mogą być rodzice lub inni członkowie rodziny małżonków, znajomi, nauczyciele dzieci i inne osoby mające adekwatną wiedzę;
- informacje zebrane podczas przesłuchania stron postępowania rozwodowego, czyli obojga małżonków;
- wiadomości SMS, mailowe, z komunikatorów itp.;
- zdjęcia i nagrania.
W przypadku każdego dowodu sąd rozstrzyga o jego wiarygodności i znaczeniu dla postępowania rozwodowego. Zanim jednak zapadnie decyzja o wniesieniu pozwu o rozwód z orzeczeniem o winie, warto pamiętać, że taki proces będzie trwał dłużej niż rozwód za porozumieniem stron. Ponadto obwiniany małżonek może w ramach swojej obrony przedstawić z kolei dowody obciążające powoda winą za rozpad związku. Decyzją sądu winne mogą okazać się również obie strony postępowania.
Porada prawna online
Rozwód bez orzekania o winie
Rozwiązaniem, które z reguły oszczędza stresu zarówno małżonkom, jak i ich pociechom, jest rozwód bez orzekania o winie, czyli za porozumieniem stron. Trwa on krócej, jednak wymaga zgody obojga małżonków. Zadając sobie pytanie, jak przygotować się do rozwodu, warto na początek rozważyć (jeśli jeszcze nie miała miejsca) rozmowę ze współmałżonkiem o polubownym załatwieniu sprawy, a przede wszystkim o ustaleniu wszystkich kwestii związanych z dziećmi i majątkiem. Brak konfliktu pomiędzy stronami i zgoda w sprawie dalszej wspólnej opieki nad potomstwem jest na wagę złota, zwłaszcza dla najmłodszych.
Kwestie dotyczące władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi
Podczas rozprawy rozwodowej sąd ureguluje sprawy dotyczące wspólnych małoletnich dzieci, tj. kontaktów z nimi, władzy rodzicielskiej oraz alimentacji. Podczas rozprawy sądowej zostaje zawsze ustalone, czy władzę rodzicielską nadal będą sprawować obydwoje rodzice. Z kolei kontakty z dzieckiem mogą być uzgodnione polubownie między małżonkami. Brak porozumienia między rodzicami oznacza, że kwestie związane z kontaktami z dziećmi zostaną rozstrzygnięte także podczas rozprawy.
Chcąc z istotnych z punktu widzenia dobra pociechy przyczyn ograniczyć jej kontakty z drugim rodzicem, należy zebrać dowody potwierdzające np. brak zainteresowania dzieckiem przez drugiego małżonka lub jego agresywnych zachowań. Władzę rodzicielską można też ograniczyć w pewnym stopniu.
Kolejnym ważnym tematem, który powinien być przeanalizowany przed rozprawą, są kontakty wspólnych małoletnich dzieci z rodzicem, z którym nie będą mieszkać na co dzień. Należy pamiętać, że najważniejsze jest oddzielenie spraw pomiędzy rozwodzącymi się rodzicami od dobra ich dzieci, które w większości przypadków jest uwarunkowane systematycznymi kontaktami z rodzicem, który się wyprowadził.
Warto pamiętać także o tym, że sprawa rozwodowa rodziców nie powinna być dla dziecka niemiłym zaskoczeniem po fakcie. Należy porozmawiać z pociechą przed rozpoczęciem postępowania, ponieważ sąd negatywnie oceni zatajenie przed nią takiej informacji.
Pozew o rozwód a alimenty
Temat alimentów trzeba rozpatrzeć z dwóch perspektyw – dziecka i byłego współmałżonka.
W pierwszym przypadku sąd będzie potrzebował informacji na temat potrzeb finansowych dzieci oraz zarobków rodziców. Powód, który będzie starał się o uzyskanie alimentów, powinien więc przedstawić wydatki związane z pociechą. Warto pamiętać, że wydatki na dziecko to nie tylko kupowane mu na co dzień artykuły spożywcze i ubrania, ale także rachunki za media, wycieczki i przybory szkolne, wizyty u lekarzy czy zajęcia dodatkowe. Kwestie te także najlepiej przedyskutować z małżonkiem przed rozwodem, jeśli jest taka możliwość.
O alimenty może ubiegać się także sam powód. Dotyczy to po pierwsze sytuacji, w której nastąpił rozwód z orzeczeniem o winie. Strona winna może zostać przez sąd obciążona obowiązkiem alimentacyjnym, jeśli sytuacja finansowa powoda znacznie pogorszy się po rozwodzie.
Jeśli postępowanie zakończyło się jednak rozwodem bez orzeczenia o winie, każdy z byłych małżonków może starać się o wsparcie finansowe w postaci alimentów od drugiego z nich, jeśli po rozwodzie znalazł się z niedostatku.
Jakie dokumenty przygotować do rozwodu?
Najważniejszym dokumentem jest wspomniany pozew o rozwód, który musi zawierać takie informacje jak dane osobowe powoda i pozwanego, oznaczenie sądu, do którego jest skierowany (Sąd Okręgowy właściwy dla ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków), dowody oraz żądania wraz z ustanowieniem swojego stanowiska. Dwa egzemplarze (oryginał i odpis) pozwu składa się w odpowiednim sądzie. Jeden z nich jest wówczas stamtąd dostarczany pozwanemu małżonkowi.
Wraz z pozwem sąd musi otrzymać następujące dokumenty:
- odpis aktu małżeństwa,
- odpisy aktów urodzenia dzieci,
- zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach lub PIT za poprzedni rok,
- odpis majątkowej umowy małżeńskiej, jeśli ją zawarto,
- potwierdzenie dokonania opłaty sądowej lub wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych.
FAQ:
1. Jak przygotować się do rozwodu?
Pierwsze kroki powinny objąć ustalenie (najlepiej ze współmałżonkiem) kwestii związanych z przyczyną rozwodu, opieką nad dziećmi, alimentami i podziałem majątku. Poruszana będzie także władza rodzicielska.
2. Jak wziąć rozwód z orzekaniem o winie?
Żeby pozwany poniósł winę za rozpad małżeństwa, należy zebrać świadczące o tym dowody i przedstawić je sądowi. O ich wiarygodności rozstrzyga sąd.
3. Ile trwa rozwód?
Zdarza się, że jedna sprawa rozwodowa rozwiązuje wszystkie kwestie związane z dziećmi, alimentami i majątkiem, jednak należy przygotować się na dłuższy proces, zwłaszcza w przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie.