Sąd nie ustanawia alimentów na dziecko raz na zawsze, bez możliwości zmiany. Obie strony mogą wnioskować zarówno o podwyższenie, jak i obniżenie alimentów. Jak podwyższyć alimenty? Takie żądanie musi mieć formę pozwu i zawierać istotne argumenty. Podpowiadamy, jak udowodnić, że dziecku należą się większe alimenty, a także – z drugiej strony – jak się przed ich podwyższeniem bronić.
Zobowiązanie do zapłaty alimentów – co mówi ustawa?
Zapisów prawnych, które bezpośrednio wskazują na obowiązek alimentacyjny rodziców, należy szukać w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym:
Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania (Art. 133. k.r.o.).
Znajdziemy też zapis, który mówi, kiedy istnieje możliwość podwyższenia alimentów:
W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (Art. 138. k.r.o.).
Co to oznacza w praktyce? Wyjaśniamy.
Kiedy możesz domagać się podwyższenia alimentów?
Żeby rodzic mógł żądać podwyższenia alimentów na dziecko, najpierw musi dojść do wydania wyroku zasądzającego alimenty. Jeśli rodzice uzgodnili wybraną kwotę między sobą i nie sformalizowali tych ustaleń w sądzie, to rodzic nie może złożyć pozwu o podwyższenie alimentów. Najpierw koniecznie jest zasądzenie alimentów.
Pozew o podwyższenie alimentów jest więc opcją dla osób, które sądownie uregulowały kwestię obowiązku alimentacyjnego, czyli ustaliły kwotę w sprawie o alimenty, sprawie rozwodowej albo w ramach ugody zawartej przed sądem. Rodzice, którzy tego nie zrobili, mogą napisać pozew o alimenty na dziecko.
Mówimy jednak o sytuacji, w której nasze dziecko ma sądownie przyznane alimenty. O podwyższenie świadczeń alimentacyjnych można walczyć, jeśli od poprzedniego wyroku zmieniły się:
- usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów dziecka,
- możliwości zarobkowe bądź majątkowe zobowiązanego do alimentacji rodzica.
Żądanie podwyższenia alimentów – argumenty
Rozpatrzmy sytuację, kiedy możliwości majątkowe lub zarobkowe zobowiązanego do zapłaty alimentów zmieniły się na lepsze. Innymi słowy – ma więcej pieniędzy lub jest w stanie więcej zarobić. Podwyższenie alimentów będzie uzasadnionym żądaniem, jeśli rodzic przykładowo:
- dostał podwyżkę;
- zmienił pracę na lepiej płatną;
- odziedziczył spadek, dostał darowiznę;
- wygrał na loterii;
- zakończył rehabilitację czy leczenie;
- obniżył koszty życia, np. spłacił kredyt.
Dla sądu nie liczy się tylko to, ile zarabia i jaki majątek ma rodzic, na którym ciąży obowiązek alimentacyjny. Liczą się również jego możliwości i predyspozycje, nawet jeśli ich nie wykorzystuje. Załóżmy, że rodzic nie pracował z powodów zdrowotnych, a po pełnym wyleczeniu nadal uchyla się od pracy, żeby nie płacić większych alimentów – taka postawa nie będzie działać na jego korzyść w sądzie.
Poziom zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego do płacenia alimentów nie zawsze gra główną rolę w postępowaniu. Czasami istotna zmiana zajdzie w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego dziecka. Na przykład:
- zacznie dojeżdżać do szkoły;
- pójdzie na studia w innym mieście;
- zwiększą się koszty jego wyżywienia;
- będzie chciało rozwijać swoje pasje, uprawiać sport, uczyć się języka;
- zachoruje, ulegnie wypadkowi lub spotka go inna przykra sytuacja, która będzie wymagała nakładów finansowych na leczenie czy rehabilitację;
Motywy stojące za żądaniem podniesienia alimentów są często niezależne od samego dziecka i jego rodziców. Podwyższenie czynszu, kosztów mediów czy wynajmu, a także inflacja mogą być przekonującymi argumentami dla sądu, zwłaszcza jeśli wysokość alimentów od lat pozostaje taka sama.
Kolejnym istotnym czynnikiem jest sytuacja majątkowa drugiego rodzica – tego, który zajmuje się pociechą na co dzień. Jeśli np. będzie zmuszony zmienić pracę na gorzej płatną albo zrezygnować z niej z powodu choroby, to również może żądać podwyższenia alimentów na wspólne dziecko.
Jak napisać pozew o podwyższenie alimentów?
Podwyższenie alimentów na drodze sądowej należy zacząć od napisania pozwu. Tworzenie pism procesowych najlepiej powierzyć adwokatowi zajmującemu się sprawami z zakresu prawa rodzinnego. Pozew o podwyższenie alimentów składa się w wydziale rodzinnym i nieletnich w sądzie rejonowym miejsca zamieszkania dziecka lub miejsca zamieszkania osoby zobowiązanej do płacenia alimentów.
O podwyższenie alimentów w imieniu małoletniego dziecka ubiega się jego rodzic, czyli jego przedstawiciel ustawowy. Jeśli Twoje dziecko ma już skończone 18 lat, to może działać samodzielnie, np. gdy potrzebuje wyższych alimentów, żeby studiować i mieszkać w większym mieście.
Pozew o podwyższenie alimentów – uzasadnienie i wartość przedmiotu sporu
Najważniejsze w treści pozwu o podwyższenie alimentów jest wykazanie, że od ostatniego wyroku sądu nastąpiły istotne zmiany, czyli albo wzrosły uzasadnione potrzeby dziecka, albo zwiększyły się możliwości majątkowe lub zarobkowe rodzica. Nie należy więc przytaczać kosztów związanych z wychowaniem pociechy od samego rozwodu – istotne są tylko te okoliczności, które następowały po tym jak już raz sąd ustalił wysokość alimentów.
Kolejnym elementem pozwu będzie wykazanie wartości przedmiotu sporu. Trzeba odjąć obecnie płacone alimenty (pomnożone przez 12 miesięcy) od kwoty, której żądamy w sprawie o podniesienie alimentów (też w skali 12 miesięcy).
Nie trzeba się natomiast martwić tym, ile kosztuje sprawa o podwyższenie alimentów, bo jest zwolniona z opłaty sądowej.
Podwyższenie alimentów – materiał dowodowy
W postępowaniu o podwyższenie alimentów najważniejsze są dowody w postaci dokumentów. Chodzi głównie o faktury, rachunki, umowy, wyciągi, zaświadczenia i wszelkie inne materiały, które potwierdzą, że faktycznie doszło do zmiany w zakresie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. Pamiętaj – nie chodzi o udowodnienie wszystkich kosztów utrzymania i wychowania dziecka od samego rozstania rodziców, ale tylko od ostatniego wyroku w sprawie o zasądzenie alimentów.
Jak natomiast udowodnić, że sytuacja finansowa drugiego rodzica zmieniła się na lepsze? Sąd daje Ci możliwość wystąpienia o zobowiązanie pozwanej matki lub ojca do przedłożenia istotnych dokumentów, np. wyciągu z konta, umowy zatrudnienia itp.
Żeby nie powielać uzasadnienia żądania i materiału dowodowego, Twój adwokat dokładnie zapozna się z aktami wcześniejszego postępowania i skonstruuje nowe wnioski i roszczenia w pozwie o podwyższenie alimentów.
Sprawa o podwyższenie alimentów – jak się bronić?
Postawmy się teraz w sytuacji rodzica, który zastanawia się, jak uniknąć podwyższenia alimentów. Pomijamy przypadki, w których ojciec lub matka po prostu nie chcą wydawać na dziecko więcej, mimo że ich możliwości zarobkowe i majątkowe w pełni na to pozwalają.
W sprawie o podwyższenie alimentów argumenty przeciw muszą wskazywać, że sytuacja finansowa rodzica albo się nie zmieniła, albo się pogorszyła od wyroku zasądzającego alimenty. Przykładowo można dowodzić, że:
- wzrosły koszty utrzymania rodzica przez podwyżkę czynszu, wynajmu, inflację itp.;
- zmniejszyły się jego zarobki lub majątek, np. zwolniono go z pracy, zmniejszono etat itp.;
- stan zdrowia lub inne okoliczności uniemożliwiają rodzicowi podjęcie lepiej płatnej pracy;
- ma nową rodzinę i inne dzieci na utrzymaniu – wobec wszystkich ma ten sam obowiązek alimentacyjny.
Oprócz tego możesz próbować udowodnić, że zmiany zaszły po drugiej stronie, tj. koszty utrzymania i wychowania dziecka się zmniejszyły, bo np. podjęło stałą pracę, dostało stypendium, spadek czy darowiznę. Wszelkie zmiany, jakie zaszły od poprzedniego wyroku sądu, trzeba rzetelnie udowodnić – pomoże Ci w tym adwokat, który może również napisać dla Ciebie pozew o obniżenie alimentów i reprezentować Cię podczas całego postępowania.
FAQ:
Kiedy możliwe jest podwyższenie alimentów?
Żądanie podwyższenia alimentów jest celowe, jeśli doszło do zmiany okoliczności, w których wydano wyrok zasądzający alimenty, czyli albo zwiększyły się uzasadnione potrzeby dziecka, albo polepszyła się sytuacja finansowa rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów.
Jak podwyższyć alimenty?
Podwyżka alimentów musi być przekonująco uargumentowana. Zgromadź dowody, które potwierdzą, że koszty utrzymania i wychowania dziecka wzrosły albo wystąp o zobowiązanie drugiego rodzica do wykazania odpowiednich dokumentów, np. umowy o pracę czy wyciągu z konta. Więcej o tym, jak skutecznie podwyższyć alimenty, dowiesz się na spotkaniu z Mecenas Jaśków.
Podwyższenie alimentów – jak się bronić?
Musisz wykazać, że Twoje możliwości zarobkowe i finansowe nie pozwalają Ci na dołożenie się do wychowania dziecka w większym stopniu, np. przez utratę pracy, problemy zdrowotne, utrzymywanie innych dzieci. Ponadto możesz próbować udowodnić, że sytuacja finansowa dziecka się polepszyła.
