Ustalenie miejsca pobytu dziecka

Ustalenie miejsca pobytu dziecka

  • Post category:Aktualności

Kiedy rodzice decydują się na rozstanie, dzielą między sobą nie tylko majątek, ale także obowiązki i finanse związane z ich pociechą. Jednym z koniecznych ustaleń jest wówczas miejsce zamieszkania dziecka. Można to zrobić polubownie i bezkonfliktowo, ale w niektórych przypadkach ingerencja sądu jest konieczna ze względu na dobro najmłodszych. Wyjaśniamy więc, jak wygląda ustalenie miejsca pobytu dziecka.


Porada prawna online

 

Co jest miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską?

Szukając rzetelnych informacji na temat mechanizmów prawnych, które regulują formalne podstawy relacji rodzinnych, najlepiej sięgnąć do źródła, czyli Kodeksu cywilnego.

Art 25. kc. wskazuje, że miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której człowiek przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z kolei jeśli chodzi o małoletniego, to zgodnie z art. 26. § 1. miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania jego rodziców lub jednego z nich („któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej”).

W przypadku, gdy i matka, i ojciec sprawują władzę rodzicielską na równi, ale mają osobne miejsce zamieszkania, przepisy dają dwie ogólne alternatywy:

  • miejsce zamieszkania dziecka jest u rodzica, u którego stale przebywa;
  • jeśli dziecko u żadnego z rodziców nie przebywa na stałe, miejsce pobytu ustala sąd opiekuńczy.

 

Kiedy trzeba ustalić miejsce zamieszkania dziecka?

W praktyce powyższe przepisy wyglądają tak, że ustalenie miejsca pobytu dziecka ma miejsce, kiedy rodzice się rozstają i oboje chcą widywać się z dzieckiem w swoich własnych miejscach zamieszkania. Mamy tu na myśli nie tylko rozwód, ale także separację czy rozpad związku partnerskiego. Innymi słowy, każdą sytuację, w której rodzice dotychczas mieszkający razem postanawiają zamieszkać osobno.

 

 

Ustalenie miejsca pobytu dziecka przez rodziców

Niezależnie od tego, czy rozstanie rodziców wiąże się z rozwodem czy nie, do ustalenia miejsca zamieszkania dziecka nie trzeba angażować sądu – rodzice mogą rozwiązać to między sobą lub między sobą i pociechą, która ma przecież dużo do powiedzenia w sprawie. W określenie miejsca zamieszkania dziecka nie musi ingerować sąd, jeśli byli rodzice potrafią dojść do porozumienia – tym bardziej, jeśli pełna władza rodzicielska przysługuje obu stronom. W większości sytuacji po rozstaniu dziecko stale przebywa z matką, a z ojcem systematycznie się spotyka. Nie jest to oczywiście reguła – gdy tego wymaga dobro dziecka, jego miejsce zamieszkania może być u ojca.

Jeśli ma dojść do rozwodu, wszystkie sprawy związane z pociechami najlepiej ustalić polubownie, mając na względzie dobro dziecka, a nie własne niesnaski. Miejsce zamieszkania dziecka nie będzie poruszane na sali sądowej, jeśli rodzice nie uwzględnią tego w pozwie rozwodowym.

Co jeśli rodzice nie mogą dojść do porozumienia? Czy sądowe ustalenie miejsca pobytu dziecka jest jedyną opcją? Na szczęście nie – wielu parom pomagają mediacje prowadzone przez adwokata specjalizującego się w prawie rodzinnym. Na takich spotkaniach można porozumieć się w temacie wszystkich kwestii dotyczących wychowania dziecka: alimentów, władzy rodzicielskiej, formy i częstotliwości kontaktów, dysponowania majątkiem dziecka, a także miejsca zamieszkania.

 

 

Ustalenie miejsca pobytu dziecka przez sąd

Ustalenie miejsca zamieszkania dziecka może odbyć się na rozprawie rozwodowej lub niezależnie od rozpadu małżeństwa. Dzieje się tak zazwyczaj wtedy, kiedy rodzice nie mogą sami dojść do porozumienia, np. jeden chce ograniczyć władzę rodzicielską drugiego.

Żeby do gry wkroczył sąd opiekuńczy, rodzic sprawujący pieczę nad małoletnim musi złożyć wniosek o ustalenie, że miejscem zamieszkania dziecka jest jego własne miejsce zamieszkania. Wniosek o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka jest pismem procesowym, więc jego napisanie najlepiej powierzyć adwokatowi specjalizującemu się w prawie rodzinnym.

Jeśli pełna władza rodzicielska należy tylko do jednego z rodziców (drugi jest jej pozbawiony lub ma ograniczoną władzę rodzicielską), sąd ustali miejsce pobytu dziecka przy nim. Jeśli jednak oboje mają powierzoną pełnię władzy rodzicielskiej nad małoletnim i żyją osobno, sąd będzie potrzebował uzasadnienia wniosku. Podczas postępowania zostaną zbadane następujące kwestie:

  • z kim dziecko mieszkało do tej pory i jakie relacje ma z obojgiem rodziców;
  • jak realizowana była do tej pory władza rodzicielska;
  • w jakim stopniu rodzice znają tryb życia dziecka (edukacja, zdrowie, środowisko znajomych) i jego potrzeby;
  • gdzie było wspólne miejsce zamieszkania rodziców przed rozstaniem;
  • jak cechy charakterologiczne rodziców wpływają na wychowanie dziecka i który z nich ma większe predyspozycje opiekuńczo-wychowawcze.

Żeby sąd rozstrzygający o istotnych sprawach dziecka poznał odpowiedzi na powyższe pytania, niezbędne są dowody, które przekonująco uzasadnią wniosek o ustalenie miejsca pobytu – należą do nich:

  • wywiad środowiskowy,
  • opinia biegłego, czyli psychologa i pedagoga,
  • opinia dziecka, którego miejsce zamieszkania jest ustalane (jeśli jest na tyle dojrzałe),
  • zeznania świadków opisujących sposób sprawowania władzy rodzicielskiej przez oboje rodziców,
  • dokumentacja, np. wnioski prywatnego psychologa, pisma urzędowe,
  • zdjęcia przestrzeni przeznaczonej dla dziecka w domu rodzica.

Sprawami o ustalenie miejsca pobytu dziecka – tak jak innymi przypadkami z zakresu prawa rodzinnego – zajmuje się adwokat Jaśków. Rolą prawnika jest nie tylko doprowadzenie sprawy do zwycięstwa, ale także dostrzeżenie najważniejszych problemów – potrzeby poczucia bezpieczeństwa dziecka czy zapewnienie mu zdrowia fizycznego i psychicznego.

 

Skutki ustalenia miejsca pobytu dziecka

Szeroko rozumiane dobro dziecka obejmuje nie tylko kwestie miejsca pobytu, ale także wsparcia finansowego od obojga rodziców. Ustalenie miejsca zamieszkania małoletniego wpływa na kwestię alimentów, bo wskazuje, który rodzic zajmuje się najmłodszym na co dzień, a tym samym ma prawo do złożenia pozwu o alimenty.

Rodzic, który nie zgadza się z miejscem zamieszkania dziecka ustalonym przez sąd, może wystąpić z apelacją do sądu okręgowego.

Zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka na czas postępowania

Postępowanie rozwodowe może ciągnąć się miesiącami, a nawet latami, tym bardziej jeśli częścią procesu jest ustalenie władzy rodzicielskiej. Gdzie dziecko mieszka w tym czasie? Rodzic może wystąpić o zabezpieczenie miejsca pobytu dziecka. Odpowiedni wniosek składa się razem z wnioskiem o ustalenie miejsca pobytu.

Na czas postępowania rozwodowego można złożyć również wniosek o zabezpieczenie alimentów i kontaktów z dzieckiem.

Zmiana miejsca zamieszkania dziecka

Spraw o ustalenie miejsca zamieszkania dziecka może być kilka. Jeśli przykładowo miejsce pobytu dziecka zostało najpierw ustalone przy matce, ale potem z podobnym żądaniem wystąpi jego ojciec i sąd zmieni decyzję, to ojciec może wnioskować o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, a w konsekwencji o zasądzenie alimentów od matki dziecka. Innymi słowy, zarówno miejsce zamieszkania dziecka, jak i alimenty nie są ustalane przez sąd raz na zawsze.

Zmiana miejsca zamieszkania należy do istotnych spraw dziecka i może wpłynąć na wiele aspektów jego życia społecznego, edukacji, zdrowia itp. Sąd weźmie to pod uwagę przy ocenie dobra dziecka. 

 

Zadzwoń!

 

FAQ:

Ustalenie miejsca pobytu dziecka a władza rodzicielska – jak na siebie wpływają?

Miejscem pobytu dziecka jest miejsce zamieszkania rodzica, który sprawuje władzę rodzicielską. Jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom mającym osobne domy, miejsce zamieszkania dziecka jest tam, gdzie pociecha stale przebywa.

Ustalenie miejsca pobytu dziecka – jak się za to zabrać?

Rodzice mający pełnię władzy rodzicielskiej i osobne miejsca zamieszkania mogą porozumieć się w kwestiach pociech bezkonfliktowo – np. podczas mediacji z adwokatem. Jeśli jednak sprawę ma przejąć sąd opiekuńczy, jeden z rodziców musi złożyć wniosek o ustalenie miejsca pobytu dziecka. Można dołączyć go do pozwu rozwodowego.

Jak napisać wniosek o ustalenie miejsca pobytu dziecka?

We wniosku musi się znaleźć przede wszystkim odpowiednie uzasadnienie, w którym udowodnimy, dlaczego miejsce zamieszkania dziecka ma być przy nas. Po drugie taki wniosek jest pismem procesowym – musi spełniać więc szereg wymogów formalnych. Napisanie wniosku o ustalenie miejsca pobytu dziecka najlepiej zlecić prawnikowi.